Jolanda vormt de toekomst van luchtvaart

Zonder kerosine de lucht in: zo werkt KLM aan de toekomst

Na 25 jaar in de cockpit stapte Jolanda Stevens over naar onze grondorganisatie. Als Program Manager Zero Emission Aviation leidt ze een van KLM's tien strategische innovatieprogramma's. Haar missie: de luchtvaartindustrie en -infrastructuur voorbereiden op vliegen op waterstof en elektriciteit.

Pionieren

‘Bij Zero Emission Aviation ontwikkelen en implementeren we de strategieën voor nieuwe technologieën’, legt Jolanda uit. ‘Zo kijken we naar batterij-elektrisch vliegen en vliegen op waterstof.’ Het programma richt zich volledig op de toekomst, niet op huidige operatie. Een écht innovatieprogramma dus. Jolanda en haar team werken nauw samen met de bedrijven die deze baanbrekende aandrijvingen ontwikkelen: ‘We proberen te begrijpen welke mogelijkheden er zijn, welke technologieën de eindstreep gaan halen en met wie we samen kunnen werken.’

Van groot naar klein

Waterstof- en elektriciteitsluchtvaart ziet er heel anders uit dan je gewend bent. Naast gevestigde namen als Airbus (actief bezig met waterstoftechnologie), is er nu ook een aantal kleine techbedrijven dat vliegtuigen bouwt. Jolanda: ‘Zij weten veel van technologie, maar soms minder van luchtvaart. Wij delen onze ervaring met ze: hoe de regelgeving werkt, hoe tijdrovend certificering is en hoe je rekening houdt met zaken als onderhoud, kosten en customer experience. KLM vervult daarin echt een adviserende rol. Bovendien heeft ons 105 jaar oude merk een enorme staat van dienst. Als je als jong bedrijf funding nodig hebt, zet zo’n samenwerking met KLM je verhaal kracht bij. Zo helpen we samen innovatie in de hand.’

Complexe puzzel

Er zijn veel meer uitdagingen dan alleen technologische, zegt Jolanda. ‘Infrastructuur, kosten, onvoorspelbare energieprijzen, capaciteit op het elektriciteitsnet, passenger acceptance, politieke steun, regelgeving, personeel opleiden – het speelt allemaal mee. Bovendien moeten alle stakeholders op hetzelfde moment in de toekomst hun stuk van de puzzel afhebben.’ KLM speelt in dit complexe ecosysteem een verbindende rol: ‘We hebben een enorme lobbyfunctie. Als operator kunnen we partijen bij elkaar brengen: van overheden en luchthavens tot vliegtuigbouwers en energieleveranciers. Ik zit dagelijks met deze mensen aan tafel.’

Loon na werken

Het Zero Emission Aviation-programma werkt toe naar concrete deliverables. ‘In 2026 organiseren we bijvoorbeeld een demonstratievlucht op vloeibare waterstof, samen met ZeroAvia. Dat is natuurlijk een mooie mijlpaal, maar het is óók een leermoment. We ervaren hoe je zo'n vliegtuig tankt, welke risico's ermee gepaard gaan, hoe nooddiensten moeten reageren en hoe we grondpersoneel moeten opleiden. Zo maak je het tastbaar en breng je de bal aan het rollen – niet alleen bij ons, maar bij alle betrokkenen.’

Geloof in de toekomst

Ondanks alle complexiteit is Jolanda optimistisch.

Voor Jolanda is dit vooral een verhaal van baanbrekende innovatie. ‘Op waterstof vliegen? Leek ondenkbaar, en nu gaan we het gewoon doén. Het doet me denken aan de gebroeders Wright, die in 1907 de eerste vlucht voltooiden. Ze deden iets dat nog nooit vertoond was en drukten zo hun stempel op de geschiedenis.’

‘Het geheim zit ‘m in samenwerking’, zegt Jolanda. ‘Van overheden tot vliegtuigbouwers, van energieleveranciers tot airports – met de voorlopers smeden we een coalitie. En langzaam maar zeker krijgen we steeds meer pioniers mee in dit avontuur.’